Himdyk 2

”Maskeboerherne”. De boerderij behoorde bij het buurtschap Jonkershuizen. Het is Stem 25. Op deze boerderij komen evenals op Jonkershuizen de Buwalda’s voor. De boerderij was toen groot 77 Pondematen, 28 bunders. In 1798 was het nr. 43, later nr. 96 en nu Hemdijk nummer 2.

De eerste Buwalda op stem 25 in het jaar 1640 is Jayts Siblesdr Oenema als eigenaar huurders waren Hansk Hilles Buwalda getrouwd met Dirck Pyters Bonnema. Zie verder de lijst van eigenaren en gebruikers. De eerst bekende eigenaar/gebruiker die ik daarna tegenkom is Haye Michiels Galama en Gatske Annes Postma. In 1908 kochten zij Maskeboerherne. De boerderij stond aan de Hemdijk onder Tjerkwerd. De naam Markeboerherne zinde Haye Galama niet, hij was van mening dat er gewerkt moest worden vandaar de naamsverandering. Hij liet de naam veranderen in “Werklust”.

Liet deze naam aanbrengen op de Homeiepeallen en verwijderde Maskeboerherne. Later kreeg de boerderij de oorspronkelijke naam terug. De naam werd later door de Tjerkwerder schilder Gerrit Mulder op de lijst onder de dakgoot geschilderd.

De naam Maskeboerherne

Heleen van der Vegt – Zonderland, een dochter van Jozef Zonderland en Afke Andringa die op de boerderij woonden van 1954 tot 1957 en daarna in Espel in de N.O.P schrijft het volgende over de betekenis van de naam Maskeboerherne. Maskeboerherne, want zo hadden heit en mem verteld zo heette de boerderij waar ze in Tjerkwerd hadden gewoond.

Nu de betekenis; de naam komt uit het Oud Fries:
Maske = een plaats, waar vroeger water was,
Boer   = een buurtschap, groep boerderijen bij elkaar,
Herne = een toevluchtsoord, hogere plek.

Vrij vertaald dus een toevluchtsoord op een hogere plek, in een buurtschap, waar vroeger water is geweest. De naam is zowel voor de boerderij in Tjerkwerd, als in de Noordoostpolder, zeer van toepassing. Hessel de Walle geeft mij nog een andere uitleg, maar komt vrijwel op het zelfde neer. Het laatste stuk is natuurlijk duidelijk, herne is Fries voor hoek. Dat betekent waarschijnlijk ook dat de hele term Fries is. Mask of anders geschreven Marsk is een Fries woord voor laaggelegen en waterig land. Ik ken de situatie ter plekke niet en zeker niet de historische context, maar de term zou dan betekend kunnen hebben: de hoek van de boer van het waterige, laaggelegen land.

Volgens het Frysk Wurdboek zou het ook kunnen betekenen inspringende hoek. Dit laatste is zeker van toepassing op Maskeboerherne, gezien de ligging van de Hemdijk. In elk geval ligt de boerderij op hogere gronden.

J.Y.Galama