Vleermuizenkolonie van Tjerkwerd
Tjerkwerd is al heel lang vertrouwd met vleermuizen. De begane grond van de Sint Petruskerk is voor de kerkgangers. De zolder voor de kolonie meervleermuizen, waarschijnlijk al meer dan 100 jaar. Honderden exemplaren van één soort bij elkaar. Alleen moeders met jongen. De zolder is een kraamkamer, waar de jongen geboren worden.
Ieder jaar rond 1 april komen de vleermuizen vanuit hun winterverblijf naar Tjerkwerd. Eerst een paar, later massaal. Een vleermuis kan wel 20 jaar oud worden. Die kent natuurlijk de plek.
De bruingrijze meervleermuis is middelgroot met een vleugelspanwijdte van 25 à 30 cm en een gewicht van 15 tot 20 gram. Het lichaampje is maar klein. Door dit alles kunnen ze vliegsnelheden van boven de 30 km per uur halen.
De diertjes hangen het liefst aan de nokbalken in de kerk. In het hoogseizoen zien we ze over de hele lengte van de zolder in groepjes bij elkaar. Hangend aan de achterpootjes, met de hoofdjes en gevouwen vleugels naar beneden. Overdag is het vrij rustig. Een paar diertjes vliegen of kruipen wat rond. Misschien jongen die wat oefeningen doen, of moeders die een beter plekje zoeken. De jongen zijn wat donkerder en kleiner, met een wat onzekere fladdervlucht.
Rond zonsondergang neemt de activiteit op de zolder toe want de kolonie maakt zich klaar voor de nachtvlucht buiten. Ze reinigen zich eerst uitgebreid. Dat kan zomaar een uur duren. Daarna vliegen ze enige tijd door elkaar en langs elkaar over de zolder. In het pikkedonker, zonder een botsing! Ze kunnen dit zo goed door een verfijnd systeem van geluidjes maken en terug ontvangen (echolocatie). Voor ons zijn die geluidjes alleen hoorbaar met hulp van een speciale detector.
Ongeveer drie kwartier na zonsondergang vliegt de een na de ander de nacht in, op zoek naar muggen, motvlinders en andere insecten. De Trekvaart is een geliefd jachtgebied. Met grote snelheid scheren ze laag over het water. Meervleermuizen kunnen gemakkelijk tot op 14 km afstand van de kerk jagen.
Als het weer goed is komen ze pas rond zonsopkomst terug naar de kerkzolder, vermoeid maar volgegeten. Enkele diertjes keren eerder in de nacht terug om hun jong te zogen.
De meervleermuizen verblijven minder dan een half jaar in Tjerkwerd. Begin september vliegen ze terug naar hun winterverblijf voor een lange winterslaap: in grotten, bunkers en kelders. Andere soorten zien we soms diep in de herfst nog wel in Tjerkwerd rondvliegen.
Rechtstreekse beelden van twee camera’s via YouTube Live stream.
Voor iedere camera een QR code.
Rond zonsondergang en zonsopkomst is de kans groot dat je activiteit van vleermuizen ziet op de zolder.
De kolonie meervleermuizen in de kerk is ook live te zien via fmf.frl/byb.
