In simmer 2000 wiene wy op besitte by Pier Zijsling en Kees Posthuma by de Beabuorster Moune.
BIJLAGE LEEUWARDER COURANT 12JUNI 2003
Gratis buurten in Baburen
Baburen, Beabuorren, op zijn Fries. Het staat niet in het telefoonboek. Ook op de meeste wegenkaarten ontbreekt de naam. Het is – daar tussen Bolsward en Tjerkwerd – ook geen dorp, maar een streek. Met een paar boerderijen, een enkel huis én een watermolen-met-woning. Toch weten elk jaar, vooral in de zomerperiode, meer dan tweeduízend nieuwsgierigen de weg ernaar te vinden. Hoewel weg, het is een onvervalste reed dié je voorbij rijdt eer je het in de gaten hebt.
Vanaf de provinciale Sudergoweí is de Babuurstermolen goed te zien. In de buurt staan enkele moderne windturbines op een rijtje. Ondanks hun ferme grootte vallen ze in het niet bíj de in 1882 opgetrokken vierwieker. Halfweg het boerenpad is een parkeerplekje voor een handjevol autos Vandaar volgt een kuiertje over het polderdìjkje, richting museummolen. Door het groeisem waar van de laatste tijd is het paadjê door hoogopgeschoten bermflora half versperd. Maar wie maalt daar om; het verhoogt het gevoel van het nemen van een duik in het verleden alleen maar.
Als het een beetje meezit – en dat doet het in winderig Wûnséradiel al gauw – draait de molen. Een wiekende molen wenkt, weten Pier Zijsling en Kees Posthuma. Beide molenaars ziin vrijwillig in dienst van waterschap Marme-Middelsee, de eigenaar van dit stukje industrieel erfgoed.
Over ruim een half jaar erft het õp te richten fusiewaterschap de molen. Dan telt Friesland nog maar één waterschap. Zijsling en Posthuma, respectievelijk 78 en 71 jaar, herinneren hun publiek er graag en enthousiast aan dat de Babuurstermolen destijds bezit was van Wetterskip Eksmoarre, een van de vierhonderd mini-waterschappen die vroeger in deze provincie zelfstandig het hoofd boven water hielden.
Een rondgang door en om de molen is voor jong en oud een belevenis. Vooral de grote vijzel is een blikvanger. Bij iedere omwenteling van het wiekenkruis schroeft ie 1600 liter water – de inhoud van 80 emmers – van de lage polder naar de naastliggende tochtsloot die op Fries boezempeil ligt.
Een kijkje – alleen overigens op woensdag- en zaterdag- middag – in het aanpalende polderhúske is onversneden aanschouweiijk onderwijs. Op de vloer, in het midden van wat ooit de kamer was, staan lage bankjes. De wanden vertellen het waterstaatkùndige verhaal van Friesland vanaf rond de jaartelling tot nu. Voor buitenlanders zetten Zijsling en Posthuma een bandje op. Vijf talen hebben ze in huis, inclusief het Roemeens.
Wie het hoofd in de nek legt, ontwaart aan het plafond een planetarium. ,,It kin net yn it skaad fan dat fan Frentsjer stean, verontschuldigt Zijsling zich al bij voorbaat. Hij is de niettemin verdienstelijk maker van het apparaat. Ook al die andere kijkdingen, bewegend of niet, in de tot twintig jaar geleden bewoonde woning zijn trouwens van zijn hand. Overigens: wat heeft het zonnestelsel ook alweer met water op onze aardbol te maken? Toch maar even (gratis) buurten in Baburen…
Willem Altena
