Justin Gerstner * 5-2-1921 te Ebelsbach (Duitsland) overleden 31-10-1944 te Tjerkwerd.
Hij woonde te Enschede in de Soendastraat 11 en was kantoorbediende. In de oorlog zat hij ondergedoken bij B. Buwalda op Eemswoude. Zijn schuilnaam was “Lytse Douwe” Hij is tussen Eemswoude en Wolsum door Duitse soldaten op 31 oktober 1944 doodgeschoten. Hieronder een gedeelte uit “Ut Kriich tsjin fremdfolk” fan J.P.Wiersma.
Op in pleats in Tjserkwert siet in Joad ûnderdûkt, dy hie’t hert op’t rjochte plak. Doe’t op in dei de “grünen” kamen fleach er it lân yn, hwant hy woe de boer net troch syn tadwaen yn’t laberint bringe. Mar de “grünen” Trappearen him en setten him efternei. Se jagen him op en krigen him op’t lêst yn’e kloeren. Doe dreauwen se him it werompead op, en dat gong oer hikken en troch sleatten hinne, en as er sa gau net oerein komme koe, krige er in optuter met de kolf. It waerd in martelgong – syn lêste. Hwant doe’t er perfoast net sizze woe by hokker boer hy ûnderdûkt wie, joegen se him yn ‘e ûnderwâl de genedeslach. Sûnder ien wurd to kikken stoar de earme siel yné wide lannen om Tsjerkwert hinne de marteldea. Syn namme en syn died meije yn earjend omtinken bliuwe.
Justin Gertsner ( want zo heette deze man ) werd naar het lijkhuisje van het Wolsummer kerkhof gebracht gebracht. Later is hij herbegraven op de Joods begraafplaats in Sneek. Ek Hylke Speerstra ferhaalt oer Justin Gerstner yn syn ferhaal oer de oarlochs winter 44-45. Hier wordt hij ‘Lytse Douwe’ genoemd.
Er is mij weinig bekend uit de oorlogsjaren in Tjerkwerd, ook nu worden er nauwelijks verhalen verteld uit de jaren 40-45. Ook van deze man wist ik niets, totdat ik het verhaal van Speerstra las. Maar doordat de naam niet goed gespeld was kon ik geen verdere informatie over hem vinden. Tot vrijdag 22-12-2006 na een bezoek aan mijn ouders in Tjerkwerd wij over “Lytse Douwe” spraken, en ik het besluit nam om de Joods begraafplaats in Sneek op te zoeken en te kijken naar een steen van “Lytse Douwe”. Toen bleek dat “Lytse Douwe” in werkelijkheid Justin Gerstner heette en te Ebelsbach in Duitsland geboren is op 5 februari 1921, in Enschede kantoorbediende is geweest en woonde op de Soendastraat nr 11. Hij werd slechts 23 jaar.
Meer gegevens kan/kon ik niet vinden. Er zijn twee sites waar hij vermeld staat:
Deze man verdient een ereplaatsje in Tjerkwerd: Door zijn zwijgen werden er mensen gered!