DE BUTLER doet de deur open en neemt de jas aan. Op de achtergrond klinkt het getik van koffiekopjes en gebaksvorkjes, en dan plotseling een lachsalvo.
Rond de salontafel zitten de acht zussen Draaijer te praten over vroeger, gisteren en vandaag. Het gezelschap is bijeen gekomen bij de oudste zus Jantsje voor de negende, inmiddels traditionele, zusterdag. Jantsjes man mag als butler fungeren. Jantsje, Uilkje, Betty, Griet, Hannie, Sjoukje, Siety en Kobie Draaijer (van oud naar jong) vieren alweer hun negende zusterdag. De zussen komen jaarlijks bijeen voor een eerbetoon aan hun hechte familieband.
De zusters vierden gisteren een jubileum. De zusterdag is namelijk aan de tweede ronde langs de acht zusters begonnen. Ook de eerste familiedag werd bij de oudste in Wommels gehouden, in augustus 1986. Het idee kwam toen van een vriendin van Sjoukje, 49 jaar oud en daarmee zuster zes. De man van Uilkje (61 en zuster twee) was het jaar daarvoor overleden en het leek de zussen een goed idee om naast alle verjaardagen en trouwerijen echt iets samen te doen, zonder echtgenoten, kinderen en andere verwanten erbij.De belangrijkste reden voor de zusterdag is nog steeds het ophalen van herinneringen aan vroeger, het doorvertellen van verhalen over heit en mem, en het onder woorden brengen van het gevoel van dankbaarheid dat bij dit soort gelegenheden altijd naar boven komt drijven. “Wy binne ús heit en mem o sa tankber foar de jeugd dyt se ús jûn hawwe, ek al wie it faak krap en fol yne húshâlding”, aldus zevende zuster Siety (47).”Der wie fansels wolris striid, mar dat koe noait lang duorje. We moasten wol meiinoar libje.”
In het grote gezin leerden ze al snel zich verantwoordelijk te voelen voor elkaar. Ieder hadzijn vaste taken. Als Hannie (zus vijf, 54) thuis kwam van school moest ze eerst de jongsten verschonen en daarna met haar al wat oudere zusjes gaan wandelen. Griet (zuster vier, 58) naaide de kleren voor de hele familie. De familie had in Tsjerkwerd een fietsenwinkel waar na de oorlog een winkel in galanterieën bij kwam. Ook die werd door het hele gezin gerund. Met respect, bewondering en liefde praten ze over hun ouders. Zij leidden een zwaar leven, maar het ontbrak de kinderen nooit aan eten. Ook was er vanwege het grote gezin nooit geld voor mooie kleren of extra dingen, maar er werd altijd iets moois gemaakt van datgene dat er wel was. Heit werkte hard in zijn zaak, had er nog baantjes bij, zat in vele dorpsverenigingen en was een geziene inwoner van Tsjerkwerd. Zijn dochters herinneren zich dat hij er altijd voor hen was. Op zondag zongen ze bij het orgel en ‘s avonds vertelde hij hen verhalen voor het slapen gaan. Met drie kinderen tegelijk, twee voorop en een op de rug, liep hij de trap op en daarna jonaste hij ze de bedstee in. Dan volgde steevast een zelfverzonnen “Der wie ris…..of hij zong zijn kroost in slaap.
Heit was een creatieve en organisatorische duizendpoot, streng doch rechtvaardig. Alle zussen zitten in navolging van heit in besturen van muziek- of zangverenigingen en willen zich inzetten voor anderen en het dorp. Heit stierf in 1976 in het harnas: tijdens de voorbereidingen voor het dorpsfeest. Mem overleed een jaar later “Sy is altiten jong bleaun en stie nêst ús”, zegt Kobie, dejongste. Kobie (46) is een van de drie zussen die na de oorlog zijn geboren. Sjoukje, Siety en Kobie hebben een andere tijd meegemaakt dan de vijf oudsten, en zijn bemoederd door Jantsje, Uilkje, Betty, Griet en Hannie. Nu kletsen ze als oude vriendinnen over hoe het was en altijd horen ze nog een anekdote die ze nog niet kenden. Zo horen de jongsten steeds meer over de familie en hun geschiedenis.
De koffie is op, de borrel genuttigd. De butler vraagt vriendelijk doch dringend of de dames even naar buiten willen. Hij wil graag opruimen en de tafel dekken voor de lunch. De dames laten zich dat niet tweemaal zeggen en maken een slach om de buorren. Al kletsend lopen ze in een ware optocht door Wommels, als acht vriendinnen die elkaar door dik en dun en tot het einde trouw zullen blijven.
Een hommage aan heit en mem
Door Trynke Roorda Foto LC/Siep van Lingen
