“Dan tink ik: dat soe ‘k ek wolris prebearje kinne”
LC 14-10-75
MEINDERT van der Wal over vroeger en nu: ,,Man, wy hawwe it pûrbêst. In eigen hûske en AOW, hwat wolle jo noch mear? Ik kin it jild net op. No ja, it kin wol op, mar dat binne wy net wend. Ik ha ris tsien wike by de brêge sitten mei twa kwartsjes wyks. Yn `e winter en mei sân minsken. En as wy arbeiden, dan hiene wy acht goune wyks. Dat is gau omparte, sân goune wyks.”
Meindert van der Wal (53) woont in de Tsjerkestrjitte in Tjerkwerd. Hij is al een kwart eeuw weduwnaar, maar woont zelfstandig. De kinderen voorzien hem van een warme maaltijd en helpen een handje In het huishouden. Aan het eind van de gang, in het achterhuis, heeft hij zijn werkplaatsje. Aan de muur hangt een mooie kollektie gereedschap voor de bewerking van hout en er zijn een paar handzame machientjes. Een groot deel van de dag brengt Meindert van der Wal hier door.
Stoven
Zijn specialiteit is stoven, liefst vervaardigd uit oud eikenhout en verder in alle denkbare modellen en uitvoeringen, vierkante, ronde, plaatstoven, in miniatuur en wat niet al. “As ik dan wer hwat sjoch, dan tink ik: dat kin `k ek wolris prebearje.” Vorig jaar, tijdens het bejaardenreisje naar Groningen, zag hij een stoof met een verend deurtje.
Thuis gekomen heeft hij zo’n stoof gemaakt. Ronde stoven zijn het moeilijkst. Er staat er nog één te pronk in het zijkamertje, die uit meer dan dertig dunne latjes bestaat, allemaal gelijmd en daarna nog eens geschroefd. Hij heeft nu een ouderwetse grote plaatstoof onder handen. De gietijzeren plaat was haast niet aan te komen, maar één van de zoons heeft er één opgescharreld op een boerenerf. Modelkruiwagens, portretlijstjes en bloembakken maakt hij ook. De meeste werkstukken gaan al Vrij spoedig de deur uit. Iedereen krijgt wat mee, gratis uiteraard, en er is veel vraag, zodat Meindert van der Wal nooit met z’n knutselwerk blijft zitten.
Amerika
Houtbewerken is overigens niet zijn vak geweest. Hij was los werkman “Mar ik ha in soad leard yn Amearika en Kanada.” Hij is daar acht keer geweest. De eerste keer was in 1954. Hij was toen 62 en het kostte veel moeite om de emigratiepapieren in orde te krijgen. Dank zij de goede referenties – twee van zijn zoons wonen in Canada en Amerika – lukte het tenslotte. “Ik koe my dêr skoan rêdde, ek mei de taal en de reiskosten hie’k sa mar fertsjinne”.
Af en toe keerde hij terug naar het heitelân, maar op z’n 76ste maakte hij nogmaa1~ een trip van een paar maanden ,,Doe gyng ik noch mei de soan nei’t wurk. Jawis, as ik jong wie dan hie’k der net oer prakkesearre om hjir wer hinne. Jo hawwe dêr gjin rangen en standen en jo hawwe der ek gjin baes.” Maar voor een man op leeftijd is het oude dorp Tjerkwerd uiteindelijk toch de beste plaats. “En ik ha it hjir no ek bêst, pûrbêst.”
1932 Meindert van der Wal (M)
* 22-06-1892 te Parrega
† 19-06-1977 te Tjerkwerd
