Verdwenen molen

0
1018
Molen johannes 1

Twee grote hijskranen waren er voor nodig om de Windturbine te ontmantelen. De windturbine bij Johannes Dijkstra is afgebroken. Sommige bewoners missen nu hun windvaantje. Als je naar de windturbine van Johannes keek wist je altijd waar de wind vandaan kwam. Aan de draaisnelheid kon je afmeten hoe hard het waaide. Voorlopig moeten we het zonder deze “meteorologische” windturbine doen. Het is de bedoeling dat er een grotere en hogere voor in de plaats komt. Ook de andere windturbines van Baburen worden vervangen door grotere.

Joh Dijkstra molen a

Joh Dijkstra molen b

Molen johannes 2
Foto’s G. Mulder.

De windturbine wordt gereviseerd en hergebruikt in het buitenland. Deze molen was niet de eerste molen bij Johannes. Hieronder een berichtje uit het BN van nov 1982.

Veehouder J. Dijkstra uit Tjerkwerd melkt straks met stroom van Windmolen
BN nov 1982.

Tjerkwerd – Wie op de provinciale weg Bolsward – Workum rijdt zal het misschien zijn opgevallen dat er ter hoogte van Tjerkwerd een spiksplinternieuwe windmolen staat op het erf van een van de boerderijen aan deze weg. De betreffende boerderij is van Johannes Dijkstra die al een hele tijd terug het besluit nam een dergelijke molen op zijn erf te plaatsen. het doel was: opwekken van elektriciteit waar het hele bedrijf op kon draaien. En zo gebeurde het ruim twee weken geleden dat de windmolen met een kraan op het fundament, bestaand uit 11m3 beton, is aangebracht. Nu is het nog wachten op de besturing en de bediening van de molen die deels uit elektronica bestaat. Wanneer dit alles is geïnstalleerd en aangesloten, dan kan de turbine, die boven in de molen zit, maximaal 15 kW/u leveren. Het bedrijf van Dijkstra vraagt 6/7 kW/u aan stroom. De capaciteit lijkt dus ruim voldoende te zijn. En dat is ook zo, mits het hard genoeg waait. Is dat niet het geval, dan wordt er stroom uit het “normale” net betrokken. Immers het melken kan niet wachten.

 

Molen johannes 4

 

 

 

 

 

 

 

Een van de sterke punten van deze molen is volgens Dijkstra het geheel onderhoudsvrije gebruik. Voorst is de kans op storingen minimaal, al moet dat nog blijken. De windmolen levert direct 220 of 380 volt. De wieken hebben een diameter van 11 meter en staan op een 15 meter hoge “toren”. Het maximaal aantal omwentelingen is 65 per minuut. Wanner het harder waait zorgt een hydraulisch remsysteem ervoor dat de molen niet over zijn toeren draait. Uiteraard wordt dit alles automatisch geregeld. Vanzelfsprekend levert de molen de meeste stroom bij het maximaal aantal slagen. De overproductie aan stroom wordt teruggeleverd aan het PEB, waardoor Dijkstra f0,10 per kW/u krijgt. Dat gaat overigens zomaar niet. Het PEB stelt bepaalde eisen aan de stroom. Daarnaast moeten er extra stroommeters worden geplaatst. Naast de overbekende verbruikersmeter die iedere stroomafnemer in huis heeft, worden er meters geplaatst voor de elektriciteit die de molen levert, wat daarvan voor eigen verbruik wordt afgenomen, en wat uiteindelijk aan het elektriciteitsnet wordt geleverd. Allemaal zaken waarvan gegevens bekend moeten zijn en dus extra meters nodig maken. Wanneer het voldoende waait dan draait het hele bedrijf op “gratis” stroom van de molen. Zo niet dan wordt er stroom van het net betrokken. Op deze manier zit de familie Dijkstra dus nooit zonder stroom.

Rendement
Het is nu de sport om zoveel mogelijk van de “eigen” ( door de molen geleverde) elekstriciteit gebruik te maken, om het rendement van de molen het grootst te doen zijn. De heer Dijkstra zegt daar het volgende van: “De binne foaral yn’e húshâlding in protte dingen dy’t stroom ferbrûke , sa as de waskmasjine, de stofsûger en sokssawat. Mar it gebrûk hjirfan is net oan bepaalde tiid bûn. Mei it melken is dat dochhs wol sa. Oft der no wyn stiet of net, dat moat trochgean. By wynstilte moat de stroom dan fan it net komme en dat kostet dan sinten fansels. Yn sdizze situaasje is t dochs fan grut belang sa min mooglijk stroom fan it PEB ôf te nimmen. Dus de waskmasjinne sil by ús straks allinne draaie as it waait, want dan is de stroom fergees. As eltsenien hjir wat ynspiele is, dan is dat allegear wol te dwaan.”aldus Dijkstra. Zijn vrouw Sytske beaamt dat: “Ik stofsûgje as der wyn stiet”zo zegt zij. Beiden zijn er blij om dat de molen er nu staat. Het ging overigens wel vlot allemaal, zelfs de bouwvergunning werd spoedig verleend. Dijkstra:”Wy sitte hjit op ‘e iepen romte en dan is it net sa’n grut probleem, mar yn é beboude kom sil it wol net sa hurd gean”. Het feit dat de Tjerkwerder veehouder straks stroom van de molen gebruikt stemt hem plezierig. “ Ik fyn it in moai gefoel dat jo energy helje kinne ‘ut de wyn”. Dijkstra meent dat er nog intensiever gezocht moet worden naar mogelijkheden op het gebied van alternatieve energie opwekking. Het plan Lievense vindt hij bijvoorbeeld een uitstekend plan. Dit moet naar zijn mening dan ook zo snel mogelijk uitgevoerd worden. “ Ik begryp net dat der no even sa goed noch minsken binne dy’t der tsjin agearje. Sokken moasten ris flink ûnder hannen nommen wurde fyn ik. Dat soarte fan lju witte net wêr’t se oer prate. Sa’n spaarbekkenis ommers folle better as in kearnsintrale en der komt nog by dat der wer in hiel bult wurkleazen oan ‘ e slach koene wannear dit project útfierd wurde soe.” Van kernenergie moet Dijkstra duidelijk niets hebben. Evenals zijn broers dweept hij met de wind. En geef hem eens ongelijk. Deze energiebron is immers gratis, schoon en oneindig.

Veehouder Dijkstra hield zich al geruime tijd met de moeilijk- en de mogelijkheden van de alternatieve energie bezig. Hij is er door “ aangestoken” door 2 van zijn broers die ook aktief zijn op dit gebied. De een, ook boer, heeft een biogas-installatie en de ander is ontwerper van windmolens waarvan Dijkstra er nu een achter zijn boerderij heeft staan. Een derde broer heeft ook met de wind te maken. Hij bezit een klipper. “ Wy besykje allegear fan ‘ e wyn ryk te wurden” zo zegt de Tjerkwerder gekscherend, wetende dat dat een schier onmogelijke opgaven is. Als tegenstander van kern-energie zocht Dijkstra een uitweg, een alternatief. Windenergie omzetten in elekstriciteit sprak hem het meeste aan, ook al omdat zijn broers met de “wind” zaken deden. Spoedig daarna kwam er al een ontwerp van de tekentafel rollen. Een prototype, want de molen kreeg enkel nieuwe snufjes. Na veel rekenwerk, kostencalculaties, vermogensberekeningen, enz. kom er na het verkrijgen van de vereiste bouwvergunning met de vervaardiging van het nieuwe type windmolen worden begonnen. Een mechanisatiebedrijf uit Rijs ontfermde zich hierover.

 

LAAT EEN REACTIE ACHTER
DELEN
Vorig artikelVerkiezingskoorts
Volgend artikelFeestavond 1963