Opheffing openbareschool 1934

In 17 eeuw en waarschijnlijk al eerder had Tjerkwerd een openbare lagere school. Vanaf 1643 vinden we de eerste gegevens over de school.

Meesters waren:
1643-1645 Sjoerd Vibrandi. Salaris was 40 goudguldens à f1,40 en een praam turf per half jaar. Voor het witten der kerk f10,- en bij zijn vertrek f20,- voor het kloksmeren en onderhoud van het staket om de wijngaard bij de kerk.

• 1646-1680 Claes Pieters. Was ook glazenmaker van beroep.
• 1695 is er een nieuwe school gebouwd.

Uit de 18 eeuw:

• Meester Augustinus Jelmer Algra. Hij was de kleinzoon van de burgemeester van Workum.
• Daarna werd zijn zoon Pieke Augustinusz meester. Hij noemde zich later Piekema, en overleed in 1826. Vanaf 1809 was hij koopman. Zijn schoonzoon volgde hem op.

Uit de 19 eeuw:

• Van 1803 tot 1807 was de Friese dichter J.C.P Salverda ondermeester bij Piekema. Salverda trouwde in de Tjerkwerd mer Antje Durks Baarda.
• 1807-1813 de pedagoog Pieter A. Meter.
• 1814 kwam meester Rintje v/d Meer hij overleed in 1833 te Tjerkwerd
• In 1838 is de school aanmerkelijk verbeterd.
• 1840-1892 meester Peter Jan Aitema, hoofd met een onderwijzer.
• Zijn salaris was toen f255,- + schoolgeld van 50 leerlingen.
• In 1874 is er weer een nieuwe school gebouwd.
• 1886-1909 meester H.Posthuma. In zijn tijd werd de christelijke school opgericht.

Uit de 20 eeuw:

• 1909 hoofd der school S.Bonga.
• H. van Rozendaal.
• O. Huttinga.
• in 1911 is de school afgebrand
• 1913 is de nieuwe school in gebruik genomen.
• 1916-1928 M.N. Kuperus.
• 1932-1934 J.B van Dongen.

In 1934 is de school op last van de Gedeputeerde Staten opgeheven tegen de wil van de ouders en gemeenteraad. Gerben Draaier heeft de school afgebroken en in Makkum als verenigingsgebouw weer opgebouwd.

Uit een rapport over div scholen in Friesland had Tjerkwerd

• In 1804: Piekema (geen rang) als onderwijzer.
• In 1810: P.Meter (rang: 2).
• De toestand der school 1804 was slecht, in 1810 matig.
• Aantal ll: 1804: 49  1810: 60.
• Staat van het onderwijs: 1804 Matig, in 1810 zeer goed.

Documenten van de opheffing der school in 1934
Er is in 1934 toen de opheffing van de school bekend werd nogal wat actie door het schoolbestuur ontketend. Diverse brieven en petities werden geschreven, vergaderingen belegd en bijgewoond.

• 10-2-1934 Brief met verzoek om datum en nr van het besluit van de Prov. Staen van Friesland.
• 14-2-1934 Brief van secretaris van won.dl aan T.Pasma: Brief met afschrift van besluit ged staten tot sluiting.
• 15-2-1934 Brief van Volksonderwijs aan Bakker secretaris afd Bolsward van het volksonderwijs. : Over de termijn van 30 dagen voor beroep.
• 16-4-1934 Brief van de RvS: Het beroep tegen de sluiting is afgewezen.
• 23-6-1934 Bericht van de gemeente dat de school wordt gesloten.
• 12-5-1934 Brief van Meester v. Dongen aan Pasma over zijn gesprek met de burgemeester van Wonseradeel.
• 9-5-1934 brief van Raad v State aan Pasma en medeadressanten: Verzoek om te verschijnen op 16 mei 1934 voor de Raad v State.
• 14-5-1934 Brief van G Gosliga aan Minister van Onderwijs : Verzoek om voor de zitting van de RvS eerst met de minister te praten.
• 29-6-1934 Brief van de gem. Bolsward: Op welke school de ll worden geplaatst.
• 26-6-1934 Brief van Rein Oostenveld, Gaastra, J Kroontje  aan gem Wonseradeel. Vragen om vergoeding van de reiskosten voor hun kinderen nu die naar Bolsward moeten.
• Brief van Bakker(volksonderwijs) aan Pasma over de procedures.
• 21-4-1934 Brief van Volkver. Aan Bakker/ Pasma Over de vergoeding en RvS.
• 4-5-1934 Brief van gem secretaris Won. Aan N.F. de Boer: De stukken over de opheffing liggen ter inzage. (olschool2.pdf blz 4).
• 12-5-1934 Brief van G Ritmeester Wethouder van fin. Leeuwarden aan T.Pasma: olschool3.pdf blz
• 15-5-1934 Telegram van minister: Ze mogen komen om 2,30 uur bij de minister.
• 15-5-1934 Telegram: Kan bezwaarlijk mee naar den Haag Burg v Wonseradeel.
• 12. 18-5-1934 Brief aan G. Ritmeester te Leeuwarden.
• 25-6-1934 Brief aan Bakker van Statema?
• 26-6-1934 Brief van Kroontje aan gem. Won.: verzoek tot betalen reiskosten.
• Afschrift van brief van Klaas de Vries. Men moet vergoeding aanvragen voor vervoer ll. olschool3.pdf blz.
• 24-6-1934 Briefkaart aan Pasma van U de Boer uit Bolsward: Over het plaatsen van de ll naar de school in Bolsward. (olschool5.pdf blz 3).
• 19-9-1934 Brief van Volkver. Aan Bakker/ Pasma : Concept adressen /Hofstra?
• Brief van Inspecteur aan de gem Won. Bezwaar is ongegrond. (getypt).
• Brief van Brandsma uit Hieslum aan Ged Staten.

Personen:

• Tj. Pasma Bestuurslid van de ol school Tjerkwerd.
• G.Ritmeester Wethouder van Financien te Leeuwarden
• Klaas de Vries Secretaris Volksonderwijs.
• F.Bakker Volksvereninging voor openbaar onderwijs Bolsward.
• J.B. van Dongen Hoofd der school in tjerkwerd.
• J.v Gosliga Bestuurslid school.
• ?? Minister van onderwijs
LAAT EEN REACTIE ACHTER