Het verhaal van Justin Gerstner alias Lytse Douwe kreeg onverwacht een vervolg. In oktober 2007 kreeg ik een e-mail uit Zweden van Leni Sjostedt. Zij had op internet gegoogled en de site www.tsjerkwert.nl gevonden. En daar stond de naam van haar oom, die zij overigens nooit gezien had, en een foto van zijn grafsteen.
De tekst er bij was voor haar natuurijk moeilijk te lezen maar haar oudere zus Friedel die een poosje in Enschede had gewoond bij de familie Packter, waar Justin ook een poosje heeft gelogeerd, kon het een beetje vertalen. Hun vader, Alfred Gerstner, is de oudere broer van Justin alias Lytse Douwe. Na 62 jaar kregen zij eindelijk te horen hoe hun oom in de oorlog in Eemswoude was omgekomen. Zij wisten al dat hij in Sneek op het Joodse kerkhof was begraven, maar waar hij was gestorven en onder welke omstandigheden daar wisten zij niets van.
Stel je voor na een zoektocht van 62 jaar komt het gezochte familielid ineens op een website voor! Helaas was hun vader Alfred Gerstner al overleden zonder te weten waar en hoe zijn kleine broer was overleden. Er volgden natuurlijk verscheidene e-mails met de twee zusters.
Ook met een kleinkind van de fam. Packter uit Deventer, (Mevr. Betty Packter was een zus van Alfred Gerstner) Gerston Lehrer kwam ik in contact. Hij onderhoudt een website met daarop de genealogie van zijn familie. Nu zijn we op zoek naar een foto van Justin. Helaas is de fam. Buwalda overleden… Maar wie weet is er ergens noch een foto gemaakt tijdens de oorlog.
Hier een extract van de website van Gerston Lehrer
Justin Gerstner – 5 februari 1921, Ebelsbach (Duitsland) – 31 oktober 1944, Wolsum (Nederland)
Justin werd geboren als zoon van Salomon Gerstner en Frieda Sundermann in het plaatsje Ebelsbach in de Duitse deelstaat Beieren. De gemeente Ebelsbach ligt ongeveer 20km ten noordwesten van Bamberg en ca. 86km ten noorden van Neurenberg.
De Gerstners die mij bekend zijn, komen oorspronkelijk uit de deelstaat Beieren in de buurt van Bamberg. Volgens een schrijven van het NIOD aan Mevr. Kappner uit Haszfurt (Duitsland), is Justin in 1934 Nazi-Duitsland ontvlucht. Hij woonde aanvankelijk bij zijn oom Jozef Gerstner in Enschede. Justin stond op de Enschedese lijst van de “Zentralstelle für jüdische Auswanderung“.
Justin werkte als kantoorbediende in Enschede en volgens de bovengenoemde lijst van de Zentralstelle, woonde hij op de Soendastraat nummer 11. Zijn oom, Jozef Gerstner, woonde op de Liperkerkstraat nummer 262. Justin zou op een latere datum verhuisd zijn naar Amsterdam. Hij heeft zich, net zoals meerdere Enschedese joden die naar Amsterdam uitweken, zich niet laten inschrijven in de lijst van de Zentralstelle van Amsterdam. Bertha Gerstner (de echtgenote van Jozef Gerstner) heeft zich bijvoorbeeld wel laten inschrijven in de Amsterdamse lijst. Justin’s adres in Amsterdam is mij voorlopig nog onbekend. Later is hij samen met andere onderduikers gaan onderduiken in de boerderij van het gezin Bauke Sjoerds Buwalda en Syke Baarda in Eemswoude.
Zie: hier het complete verhaal.
Ondertussen kwam ik ook in contact met Hylke Speerstra en Tine Kuipers-Twijnstra. Zij hadden Justin alletwee gekend. Justin was een langere tijd als onderduiker bij de fam. Buwalda. De meeste onderduikers waren daar maar een korte tijd. Justin was een vrolijke man, maakt veel grapjes. Zo vertelde Tine Kuipers-Twijnstra dat hij regelmatig bij hen op de boerderij kwam en dan meestal een andere hoed of pet ophad. Ook leerde hij snel het boerewerk. Hij hielp volop mee op de boerderij, had zelfs een “eigen” koe die hij molk en stiekum wat extra’s voerde, zodat ze meer melk gaf. Na de oorlog was hij van plan om naar een kiboets in Israel te gaan werken. Geen kantoorbaan meer voor hem na de oorlog.
